در این مقاله قصد داریم مکانیزم عملکرد گیربکس با کلاچ دوگانه را بررسی کنیم .پس با همراه مکانیک همراه شوید تا مزایا و معایب این سیستم خودروهای امروزی را بررسی کنیم
کلاچ وسیله ای است که در مجموعه‌های انتقال قدرت کاربرد دارد. درواقع کلاچ مجموعه ای است که مدیریت ارتباط بین بخش تولید نیرو و انتقال قدرت را بر عهده دارد. کلاچ با قرار گرفتن در بین موتور و گیربکس ارتباط متغیری را بین این دو بخش برقرار می‌کند. به گونه ای که در هنگام تعویض دنده به ضریب‌های بالاتر یا پایین تر ارتباط شفت بین موتور و گیربکس را قطع می‌کند و پس از جا جا زدن دنده در ضریب مورد نظر دوباره انتقال نیرو از موتور به گیربکس را متصل می‌کند. امروزه گیربکس‌ها انواع مختلفی را شامل می‌شوند که در دو نمونه کلی می‌توان به گیربکس‌های دستی و گیربکس‌های اتوماتیک اشاره کرد.
گیربکس‌های دستی که از سیستم‌های ساده و مرسوم مورد استفاده در بین خودروها هستند، با استفاده از یک پدال در زیر پای راننده به صورت دستی با فشردن پدال توسط راننده ارتباط بین گیربکس و موتور را قطع و دوباره متصل می‌کند. در گیربکس‌های اتوماتیک خبری از پدال کلاچ برای تعویض دنده نیست در این نوع گیربکس‌ها کار تعویض دنده به صورت خودکار و توسط مبدل گشتاوری انجام می‌پذیرد. که برخی از این نوع گیربکس‌ها در کنار تعویض اتوماتیک قابلیت تعویض دستی دنده را نیز دارند. اما در این بین پس از گیربکس‌های دستی و اتوماتیک نوع دیگری از گیربکس‌ها نیز گسترش پیدا کرده اند که در بین سیستم‌های دستی و اتوماتیک قرار می‌گیرند.این نوع گیربکس‌ها، معروف به گیربکس دو کلاچه یا سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه هستند. این نوع گیربکس‌ها دارای مزیت‌های بیشتری نسبت به دو نمونه دستی و اتوماتیک هستند. در ادامه به بحث و بررسی درباره چگونگی عملکرد گیربکس با کلاچ دوگانه می‌پردازیم و مزایا و معایب این سیستم را بررسی می‌کنیم.
عملکرد گیربکس با کلاچ دوگانه چگونه است؟
گیربکس با کلاچ دوگانه و یا گیربکس دوکلاچه که با نام گیربکس DCT( Dual Clutch Transmission) شناخته میشود.در واقع از دو کلاچ در کنار یکدیگر که هر کدام به یک شفت مستقل متصل هستند، استفاده می‌کند. به این شکل که چرخ دنده‌های فرد بر روی یک شفت و چرخ دنده‌های زوج نیز بر روی یک شفت دیگر و نصب میشود. برای مثال در یک خودرو 6 سرعته با گیربکس دو کلاچه، دنده‌های 1،3،5 بر روی یک کلاچ و شفت خارجی قرار می‌گیرند و دنده‌های 2،4،6 بر روی شفت داخلی و کلاچ دیگر نصب میشود. با توجه به این ساختار در این نوع گیربکس‌ها ارتباط بین موتور و گیربکس هیچ گاه به طور کامل قطع نمی‌شود و انتقال نیرو به صورت مداوم صورت می‌پذیرد که همین موضوع، عاملی است که باعث بهتر بودن عملکرد این نوع گیربکس‌ها میشود.
در سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه به مانند گیربکس دستی خبری از پدال کلاچ زیر پای راننده نیست و همینطور همانند سیستم گیربکس اتوماتیک مبدل گشتاوری نیز در این نوع گیربکس‌ها استفاده نمی‌شود. سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه از سیستم‌های الکترونیکی و هیدرولیکی برای تعویض و جابه جایی دنده‌ها استفاده می‌کند. این نوع گیربکس‌ها از دو نوع صفحه کلاچ استفاده می‌کنند که به صفحه کلاچ‌های خیس و خشک معروف هستند. صفحه کلاچ‌های خشک که از یک سیال مانند روغن در بین صفحات استفاده می‌کند و موجب پایین آوردن اصطکاک و دمای کارکرد میشود که در گشتاورهای بالاتر این نوع صفحات کاربرد بیشتری دارند.
در مقابل صفحه کلاچ خشک از این قابلیت بهره مند نیست و در خودروهای شهری و اقتصادی با گشتاورهای پایین تر مورد استفاده قرار می‌گیرد چراکه هزینه‌های تولید و ساخت این نوع گیربکس‌ها پایین‌تر است. سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه با بهره مندی از این مزیت‌ها موجب میشود تا انتقال قدرت از موتور به گیربکس به طور مداوم باشد و از این رو در هنگام تعویض دنده هیچگونه ضربه و تکانی در خودرو مشاهده نمی‌شود و تعویض‌های نرم و بی سر و صدایی را انجام می‌دهد. به دلیل اینکه برای همه دنده‌ها ارتباط کامل با موتور قطع و دوباره وصل نمی‌شود، خودروهای بهره مند از سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه رانندگی لذت‌بخش و روانی را ارائه می‌دهند.
مزایا و معایب سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه
گیربکس با کلاچ دوگانه یا گیربکس دو کلاچه با توجه به انتقال نیرو از موتور به گیربکس بدون قطع شدن و استفاده از دو شفت و کلاچ برای دنده‌های زوج و فرد موجب تویض دنده آرام‌تر، بی صداتر و بدون ضربه میشود که باعث ایجاد یک رانندگی بدون سر و صدا میشود. همچنین به این دلیل که هیچ اختلالی در جریان انتقال نیرو از موتور به گیربکس صورت نمی‌پذیرد شاهد مصرف سوخت پایین تر در این نوع گیربکس‌ها نسبت به نمونه‌های دیگر هستیم. در این نوع گیربکس‌ها با قرارگیری شیفتر تعویض دنده پشت فرمان می‌توان تعویض دنده را به صورت دستی انجام داد و رانندگی هیجان انگیزی را تجربه کرد. یکی دیگر از مزایای این نوع گیربکس‌ها تعویض سریع دنده‌ها است و در بین تمام نمونه‌های گیربکس بالاترین سرعت تعویض دنده مربوط به سیستم گیربکس با کلاچ دوگانه است.
