روغن سوزی خودرو یکی از مهم‌ترین و تا حدودی خطرناک‌ترین ایراداتی است که یک ماشین با موتور احتراقی ممکن است به آن دچار شود. اما چگونه روغن‌سوزی خودرو را تشخیص دهیم ؟ این موضوع خیلی پراهمیت است؛ زیرا شناختن راه‌هایی که زودتر از موعد این عیب اساسی ماشین را به ما گوشزد می‌کنند، قطعا می‌تواند جلوی صرف هزینه‌های بیشتر و رسیدن آسیب‌های جدی به بخش فنی خودرو را بگیرد.
به همین دلیل در این مقاله قصد داریم ضمن معرفی ایراد روغن سوزی ماشین ، علت روغن سوزی و راه‌های تشخیص روغن سوزی خودرو را به اطلاع شما برسانیم. بنابراین بهتر است این مقاله آموزشی و فنی از همراه مکانیک را حتما تا آخر مطالعه کنید تا بتوانید روغن سوزی ماشین را راحت‌تر تشخیص داده و جلوی ضررهای مالی هنگفت را بگیرید.
روغن سوزی خودرو چیست؟
همان‌طور که از اسم این عیب پیداست، هنگامی که روغن درون پیشرانه‌های احتراقی شروع به سوختن کند، می‌گوییم موتور ماشین دچار روغن‌سوزی شده است. روغن در موتورهای چهارزمانه تنها وظیفه روانکاری قطعات حساس مثل یاتاقان‌ها، میل‌لنگ میل بادامک و سایر قطعات متحرک را بر عهده دارد. به دلیل وجود روغن در فواصل مابین قطعات متحرک موتور و یاتاقان‌ها، حرکت اجزای مهمی مثل میل‌لنگ، شاتون و پیستون‌ها به‌راحتی امکان‌پذیر خواهد بود.
اگر روغن به هر دلیل به مقدار کافی و باکیفیت مناسب به این قطعات نرسد، احتمال گریپاژ یا قفل شدن موتور وجود خواهد داشت. یکی از دلایل کم شدن کیفیت و کمیت روغن‌موتور نیز عیب روغن سوزی است که در ادامه به علل وقوع آن اشاره می‌کنیم.
علت روغن‌سوزی چیست؟
قبل از پرداختن به راه‌های تشخیص روغن سوزی بهتر است به علل بروز این عیب اشاره کنیم. مهندسان مجاری خاصی برای حرکت روغن درون بدنه موتور طراحی کرده‌اند که محفظه احتراق و فضای درون سیلندر شامل آن نمی‌شود. البته روغن توسط رینگ روغنی روی پیستون به درون سیلندر وارد می‌شود تا بدین ترتیب حرکت روان پیستون سر جای خود را تضمین کند؛ اما در مسیر برگشت پیستون، این روغن توسط رینگ‌های دیگر پاک می‌شود تا در مرحله انفجار هیچ‌گونه اثری از آن درون سیلندر وجود نداشته باشد.
حالا اگر به هر دلیل روغن در مرحله انفجار درون محفظه سیلندر وجود داشته باشد و همراه با مخلوط سوخت و هوا شروع به سوختن کند، آن وقت گفته می‌شود که موتور به روغن‌سوزی افتاده است. یکی از دلایل حضور روغن درون سیلندر همزمان با انفجار، خرابی رینگ پیستون است. شکستگی یا لقی بیش‌ازحد این قطعه می‌تواند موجب بروز روغن‌سوزی شود. همچنین افزایش قطر داخلی سیلندر به دلیل خوردگی در تماس با رینگ و پیستون نیز می‌تواند دلیل این ایراد باشد. وجود هرگونه خراش عمیق روی سطح دیواره سیلندر هم به بروز عیب سوختن روغن منجر خواهد شد.
از طرف دیگر این امکان وجود دارد که روغن از سمت سرسیلندر یا درز بین این قطعه با بلوک سیلندر وارد محفظه احتراق شود. این مسئله هم معمولا از دو طریق می‌تواند امکان‌پذیر باشد:
اول اینکه اگر نفوذ روغن به محفظه احتراق و درون سیلندر، از سمت بالا یعنی از طرف سرسیلندر باشد، امکان خرابی لاستیک ساق سوپاپ، گیت و سیت سوپاپ در این بین وجود دارد که منجر به نشت روغن از سمت بالای سرسیلندر به درون محفظه احتراق می‌شود.
دوم ممکن است واشر سرسیلندر که وظیفه آب‌بندی فضای بین سرسیلندر و بلوک موتور را بر عهده دارد، دچار سوختگی یا فرسودگی شده باشد و نتواند از سرریز روغن به درون سیلندر جلوگیری کند. بنابراین خراب بودن واشر سرسیلندر می‌تواند گاهی اوقات منجر به بروز عیب روغن‌سوزی شود.
چگونه عیب روغن‌سوزی خودرو را تشخیص دهیم؟
مهم‌ترین و ساده‌ترین راه تشخیص روغن‌سوزی ارزیابی رنگ دود خروجی از اگزوز خودرو است. اگر خروجی دود اگزوز خودرو رنگی متمایل به آبی داشته باشد، آن وقت می‌توان گفت که احتمالا ماشین به روغن سوزی افتاده است. گاهی اوقات در حالت عادی اگزوز خودرو دود آبی‌رنگ از خود بیرون نمی‌دهد اما با این حال موتور روغن‌سوزی دارد.جهت اطمینان از وجود روغن‌سوزی و دیدن دود آبی، باید پس از اینکه موتور خودرو به حالت کاملا گرم درآمد، از یک نفر بخواهید دور موتور را تا محدوده‌های ۵ تا ۶ هزار آر پی ام بالا ببرد؛ آن وقت اگر موتور دچار روغن‌سوزی شده باشد حتما دود آبی‌رنگ اگزوز قابل مشاهده خواهد بود.
روش دیگر برای تشخیص روغن‌سوزی، مشاهده کثیف شدن و دوده گرفتن فضای داخلی موتور و سر سیلندر است. اگر متوجه شدید که فضای داخل سرسیلندر مخصوصا اطراف میل بادامک بسیار کثیف شده و مواد سیاه‌رنگ به همراه بوی تند سوختگی در آن احساس می‌شود، آنگاه احتمالاً موتور دچار روغن‌سوزی شده است.
همچنین اگر موتور روغن‌سوزی شدید داشته باشد، معمولا دیواره داخلی خروجی اگزوز دوده‌های نسبتا چرب را روی خود جمع می‌کند. بنابراین در زمانی که اگزوز چندان داغ نیست، می‌توانید با انگشت خود به دور دیواره داخلی اگزوز بکشید و اگر دوده نسبتا چرب را روی انگشتتان مشاهده کردید، باید احتمال بدهید که موتور شما به روغن‌سوزی افتاده است
کلام آخر
در پایان مقاله « چگونه روغن‌سوزی خودرو را تشخیص دهیم » توصیه می‌کنیم که همیشه پیش از شروع حرکت با خودرو، سطح روغن آن را از طریق شاخص مخصوص اندازه‌گیری کنید. اگر میزان روغن اتومبیل کمتر از حد استاندارد بود و نشانی از نشتی روغن نیز در آن مشاهده نمی‌شد، باید احتمال بدهید که موتور خودرو به روغن‌سوزی افتاده است. در این موارد توصیه اکید داریم که حتما در اولین فرصت ماشین را به یک تعمیرکار متخصص و مورد اعتماد نشان دهید تا او با استفاده از تجربه و تخصص خود ایراد ماشین را رفع کند.لازم به تاکید است که اگر عیب روغن‌سوزی خودرو به موقع رفتن نشود، احتمال قفل شدن موتور، یاتاقان زدن و بروز آسیب‌های پرهزینه برای خودرو وجود دارد. بنابراین به‌محض تشخیص روغن‌سوزی، در جهت رفع ایراد به تعمیرگاه مراجعه کنید.
