[h=1]لينوكس آريايي[/h]
مهدی فتاحی خود سالها کاربر اوبونتو بوده اما زمانی که آن را برای یکی از اقوام خود نصب کرده و متوجه مشکلات و پیکربندیهای بعد از نصب آن برای کاربران تازه کار شده، به فکر ساخت یک توزیع بهینه شده برای این دسته از افراد میافتد. آریوس یا AriOS که یک کلمه ترکیبی به معنی آریایی و OS است؛ نتیجه این فکر است. گرچه آریوس در ابتدا نام mfatOS را که سر حرف نام مهدی فتاحی است، بر خود داشت اما بعدها این نام به یک نام ملی میهنی تغییر پیدا کرد و بیشتر کاربران و علاقهمندان هم از آن استقبال کردند و اینگونه نام این توزیع ایرانی انتخاب شد. لوگوی آریوس هم کار خانم شهرزاد شجاعی است.
فتاحی توسعهدهنده اصلی توزیع آریوس در يازده تیرماه سال جاری خبر از انتشار نسخه جدید آریوس داد. این نسخه بر پایه اوبونتو 11,04 است و با تاخیر تقریباً دو ماهه به نسبت آن منتشر شده است. این نسخه نیز همانند نسخه قبلی در ویرایشهای مختلف و البته در معماری پردازندههای ۳۲ بیتی منتشر شده است.
تفاوت نسخههای ایرانی و بینالمللی فقط در تعدادي محليسازي نرمافزارها و بستهها برای نسخه ایرانی است و هیچ تفاوت فنی ديگري با هم ندارند. از جمله این محلیسازیها میتوان به فعال بودن پیشفرض صفحهكليد فارسی، فونتهای فارسی و برنامههای مورد نیاز کاربران ایرانی مانند تقویم جلالی اشاره کرد. همچنین چندی پیش مهدی فتاحی از مراحل آمادهسازی نهایی ویرایش ۶۴ بیتی آریوس ۳ خبر داد كه بايد منتظر ماند تا اين نسخه نيز منتشر شود. ما نیز نسخه سه آریوس ویرایش ایرانی را دانلود کرديم و این بررسی که میخوانید ماحصل کار با آن است.
حجم دیسک با توجه به حجم 1,5 گیگابایتی آن برای دیسک زنده کمی سنگین به نظر میرسد و برای سیستمهای با مقدار حافظه رم پایینتر در مود اجرا از دیسک زنده احتمال وجود خطا در بارگذاری یا اجرا و نصب وجود دارد.
بارگذاری و بوت
بارگذاری آریوس ۳ در سیستم تست ما که يك گیگابایت حافظه دارد، دو دقیقه و سي ثانيه زمان برد که در نظر اول کمی زیاد میرسد. اما این مدت زمان براي بارگذاری کامل دسکتاپ است که اجزای بسیار زیاد با جلوههای فراوان دارد. بنابراین با توجه به میزکار سنگین شاید مدت زمان زیادی نباشد.
اگر چه اوبونتو 11,04 از یونیتی استفاده میکند اما مهدی فتاحی ترجیح داد تا در این نسخه همچنان از گنوم سنتی دو استفاده کند. این نسخه نیز همانند نسخه قبلی از گنوم به همراه Avant Window Manager و Cairo dock استفاده میکند. ویژگیهایی که دسکتاپ را بسیار زیباتر میکنند اما بارگذاری آنها در سیستمهای قدیمی کمی زمان بر خواهد بود.
دکمههای Close، Maximize و Minimize در آریوس همانند توزیع مادر خود یعنی اوبونتو در سمت چپ پنجرهها قرار دارند که خود میتواند برای شروع به اندازه کافی کاربران تازه مهاجرت کرده به این توزیع را اذیت کند.
روی دسکتاپ دو گزینه نصب روی دیسک سخت و نصب درایورهای سختافزارهای شناخته نشده، وجود ندارد. وجود میانبر به برنامه نصب درایورهای سیستم و به خصوص درایور کارت گرافیک روی میزکار استفاده از آریوس را برای کاربران کم تجربه راحتتر میکند.
برنامههای آریوس ۳
پس از بارگذاری کامل تصمیم گرفتيم ببینيم چه برنامههایی به صورت پیشفرض در آن وجود دارند. اولین برنامهای که جلب توجه میکند، تقویم جلالی است که در گوشه سمت راست بالای دسکتاپ وجود دارد. بر روی کلیک کرديم که میتوانید تصویر آن را در تصوير زير ببینید:
یک تقویم کامل جلالی با معادلهای میلادی و هجری قمری و مناسبتهای کامل و اوقات شرعی با کلی امکانات دیگر که کار برنامهنویس خوب کشورمان، سعید رسولی است.
از دیگر برنامههای پیشفرض که در ویرایش ایرانی آریوس وجود دارد، میتوان به ساغر اشاره کرد. ساغر هم برنامهای برای کاربران فارسی زبان علاقهمند به شعر پارسی است.
در بخشهای دیگر هم مهدی فتاحی چیزی کم نگذاشته است. به عنوان مثال در بخش اینترنت میتوان به مرورگرهای فایرفاکس پنج، کروم نسخه r87961 و برنامه مدیر دانلود uget اشاره کرد. جالبتر اینکه برنامهها نه در شکل پیشفرض خود که در شکل کاملاً سفارشی شده نصب شدهاند. به عنوان مثال فایرفاکس با تعدادی افزونه محبوب و پر استفاده نظیر Adblock برای بلوکه کردن پیامهای تبلیغاتی و DownThemAll برای مدیریت دانلودها و کروم با بازی معروف و محبوب «پرنده عصبانی» که البته در آریوس ۳ امکان بازی به صورت آفلاین هم وجود دارد، نصب شدهاند. در بخش پیامهای الکترونیکی هم مجموعهاي از برنامهها در اختیار شماست: کلاینت ایمیل موزیلا تاندربرد، پیامرسان فوری پیجین، برنامه میکرو بلاگینگ چغوک (کار دیگر برنامهنویسان کشورمان، مهرداد مومنی) و xchat برای شبکههای IRC. با نصب اسکایپ دیگر بعید میدانم برنامهای در بخش اینترنت وجود داشته باشد که آریوس آن را نداشته باشد!
اگر بخواهیم بخش دیگری را که در آریوس سنگ تمام گذاشته شده نام ببریم، باید از بخش چند رسانهای و صوت و تصویر نام ببریم. در این بخش هم برنامههایی مانند vlc، Gnome-Mplayer، totem و ویرایشگر تصویر Open Shot قرار دارند. برنامه پیشفرض مدیریت و پخش فایلهای موسیقی هم به عهده Clementine گذاشته شده تا این مجموعه تکمیلتر از قبل گردد.
آریوس طی دو ماه گذشته ۴۴۴۳ بار دانلود شده که برای یک توزیع ایرانی که تا کنون فقط دو انتشار داشته آمار بسیار خوبی است.
دیگر برنامهها
از دیگر برنامهها و بستههای مهم آریوس میتوان از هسته سری 2,6,38، گنوم 2,32، کامپیز 0,8,6، گیمپ 2,6,11، جاوا 6u24 و گراب نسخه دو نام برد. آریوس برای کاربرانی که نمیتوانند برنامههای معادل لینوکسی براي برنامههای مورد استفاده ویندوزیشان بیابند یا برای بازی و دیگر استفادهها به ویندوز نیاز دارند نیز برنامه مجازیساز Oracle Virtual Box را به صورت پیشگزیده نصب کرده است تا این کاربران بتوانند همزمان از هر دو سیستمعامل آریوس لینوکس و ویندوز استفاده کنند.
در آریوس تمامی کدکهای صوت و تصویری نصب شده است و به راحتی میتوانید به آهنگ مورد علاقه خود در هر فرمت یا قالبی كه باشد، گوش دهید یا فیلم مورد علاقه خود را بدون دردسر تماشا کنید. همچنین فلشپلیر نیز در این توزیع ایرانی بر پایه اوبونتو نصب شده تا کلکسیون برنامههای مفید و پر استفاده که از پیش در آن نصب هستند، کامل شود.
نصب
متاسفانه برای بخش نصب نمیتوانيم زیاد از آریوس تعریف کنيم! سرعت سیستم گرچه در هنگام اجرای برنامهها در حالت دیسک زنده مناسب است اما از زمانی که برای نصب آریوس روی هارددیسک اقدام میکنید، سرعت دچار افت محسوسی میشود.
نصب این توزیع روی سیستم بیش از هيجده دقیقه طول کشید که زمان بسیار زیادی است. به عنوان پیشنهاد برای کاهش زمان نصب میتوان برنامههای از پیش نصب شده را بهینهتر کرد و برنامههایی که کمتر مورد استفاده قرار میگیرند را از آن حذف کند تا زمان نصب و همچنین زمان بارگذاری دیسک زنده کاهش یابد.
البته پس از اين مدت و در آخرین مراحل نصب، به اشکال خورد و بوت لودر گراب روی سیستم نصب نشد! بدون بوت لودر هم نمیتوان یک توزیع را در حالت نصبی استفاده و مورد بررسی قرار داد.
پس از این خطا یک بار دیگر هم اقدام به نصب آریوس ۳ کردم اما باز هم به خطا برخوردم و فایلها از روی دیسک زنده نتوانستند روی هارددیسک کپی شوند. این خطاها با توجه به دانلود صحیح و مطابقت فایل دانلود شده با MD5 اصلی فایل و همچنین تست DVD میتواند به دلیل حجیم بودن یا سنگین بودن زیاد این توزیع آیندهدار ایرانی باشد.
نتیجهگیری
آریوس هم اکنون دارای کاربران ایرانی و حتی تعدادی کاربر خارجی است. به نظر میرسد اگر مهدی فتاحی بتواند وقت بیشتری برای بهینهسازی توزیع خود و رفع اشکالات آن و همچنین تعبیه برنامههای کاربردی و پر استفادهتر و حذف برنامههای حجیم و سنگین که استفاده چندانی هم ندارند، صرف كند؛ ميتواند رتبه و تعداد کاربران استفاده کننده از توزیع خود را افزايش دهد. اين توزيع به صورت رايگان از
سايت اصلي پروژه قابل دانلود است.
به نقل از :::
مجله ی عصر شبکه