خبرگزاري فارس: پژوهشگران دانشكده دامپزشكي دانشگاه تبريز براي نخستين بار در قالب يك طرح پژوهشي نشان دادند استفاده از عصاره چاي سبز فاقد كافئين ميتواند در تقويت سيستم ايمني ماهي قزلآلاي رنگين كمان موثر باشد.
به گزارش خبرگزاري فارس از تبريز به نقل از روابط عمومي دانشگاه تبريز، نجمه شيخ زاده استاديار دانشگاه تبريز و مجري اين طرح پژوهشي با اشاره به اهميت تقويت سيستم ايمني در ماهيان پرورشي اظهار داشت: با رشد جمعيت در جهان، صنعت آبزي پروري به عنوان يكي از منابع تامين پروتئين مورد نياز انسان مورد توجه قرار گرفته و از آنجا كه با افزايش تراكم در اين صنعت و انواع دستكاري ها در پرورش ماهي، بروز انواع بيماري ها بسيار معمول است، تقويت سيستم ايمني در ماهي ها يك مسئله جدي به شمار مي آيد.
وي با بيان اينكه در اين راستا استفاده از مواد محرك ايمني به عنوان يك مكمل غذايي كه قادر به بهبود دفاع غيراختصاصي و ايجاد مقاومت در برابر عوامل بيماريزا در زمان بروز استرس هاي فراوان حين دوره پرورش ماهي باشند، مورد توجه هستند گفت: در سال هاي اخير به دليل توجه به حفظ محيط زيست و بهره گيري از مواد فاقد باقي ماندگي در محيط زيست، استفاده از مواد محرك ايمني گياهي در حال افزايش است.
استاديار دانشكده دامپزشكي دانشگاه تبريز، از گياه چاي سبز به عنوان يكي از تركيبات گياهي داراي كاربرد در اين زمينه نام برد و ابراز داشت: اثرات آنتي اكسيداني، ضد ويروسي و حتي ايمني زايي گياه چاي سبز در انسان و حيوانات آزمايشگاهي مشخص شده، ولي در زمينه اثرات ايمني زايي آن در ماهيان اطلاعات بسيار محدودي در دسترس است.
وي با اشاره به برخي مطالعات در اين زمينه افزود: در يك مطالعه توسط Harikrishnan و همكارانش در سال 2010 اثرات ايمني زايي چاي سبز در ماهي گروپر مشخص شده، ولي چند مطالعه در زمينه اثرات عصاره چاي سبز و محصولات به دست آمده از دانه چاي سبز نشانگر تاثيرات منفي آنها روي رشد و ذخاير چربي بدن ماهي بوده كه اين نتايج ممكن است مربوط به برخي تركيبات در عصاره تام چاي سبز مانند كافئين باشد.
شيخ زاده افزود: در اين تحقيق براي نخستين بار پس از حذف كافئين از چاي سبز، بررسي ايمني زايي اين تركيب در ماهي قزل آلاي رنگين كمان مدنظر قرار گرفت كه نتايج اين مطالعه نشان داد عصاره فاقد كافئين چاي سبز به ميزان 100 ميلي گرم به ازاء كيلوگرم خوراك، دز مناسب براي تقويت سيستم ايمني اين ماهيان است. به گفته وي اين مسئله با افزايش تيتر آنتي بادي، فعاليت آلفا آنتي پروتئاز، محتواي پراكسيداز سرم به همراه افزايش فعاليت ليزوزيم سرم نشان داده شده است.
شيخ زاده در ادامه با اشاره به بروز تلفات بالا در مزارع پرورش ماهي قزلآلاي رنگين كمان به دليل ايجاد استرسهاي فراوان ناشي از انواع بيماري هاي عفوني و غيرعفوني گفت: قطعاً روش هاي تقويت سيستم ايمني كارايي بالايي در رفع اين معضلات دارد، هرچند كه در اين مطالعه اثرات ايمني زايي چاي سبز فاقد كافئين مشخص شده، اما نياز به مطالعات بيشتر در زمينه اثرات اين تركيب بر جنبه هاي مختلف سلامت و بهداشت گونه هاي مختلف ماهي وجود دارد كه هم اكنون در قالب طرح هاي تحقيقاتي و پايان‌نامه هاي دانشجويي در حال بررسي است.
شيخ زاده با اشاره به اهميت پرورش ماهي قزل‌آلا خاطر نشان كرد: از آنجا كه پرورش ماهي قزل آلاي رنگين كمان در جهان بسيار رونق دارد نتايج اين تحقيق مي تواند در سطوح بينالمللي نيز حائز اهميت باشد. اين طرح پژوهشي توسط نجمه شيخ زاده استاديار دانشكده دامپزشكي دانشگاه تبريز با همكاري كتايون نفوذي استاديار دانشكده دامپزشكي تبريز، عباس دل آذر استاد دانشكده داروسازي دانشگاه علوم پزشكي تبريز، علي خاني اوشاني كارشناس ارشد شيلات از دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و فنون دريايي تهران طي مدت يك سال و با اعتباري بالغ بر 250 ميليون ريال در دانشگاه تبريز به انجام رسيده است.
نجمه شيخ زاده مجري اين طرح پژوهشي داراي مدرك دكتراي عمومي، دكتراي تخصصي، دكتراي تخصصي بهداشت و بيماري آبزيان از دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران بوده و از سال 1387در دانشگاه تبريز به عنوان عضو هيئت علمي فعاليت دارد.