[پتینه] - کهنه کاری روی ورق طلا

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
ورق طلا یا ورق هاى فلزى مشابه آن مانند ورق نقره و مس لایه هاى بسیار نازکى از فلزات طلا، نقره و مس هستند. پوشش دادن وسایل با لایه نازکى از فلزات یکى از قدیمى ترین هنرها است که سابقه آن به هزاران سال پیش بازمى گردد. آثار آب کارى شده و طلاکارى قدیمى گرچه ساده هستند اما آثارى کاملاً حرفه اى هستند. آب کارى وسایل با فلزات در خانه نیاز به وسایل و ابزار مخصوص دارد و اگر غیرممکن نباشد دست کم بسیار دشوار است. اما پوشش دادن وسایل گوناگون از هر جنسى با ورق هاى فلزات بسیار آسان است و شما مى توانید به راحتى انواع قاب، مجسمه و یا ظروف مختلف را با این ورق ها پوشش دهید. اگر قصد داشته باشید به این وسایل که با ورق طلا، نقره یا مس پوشش داده اید نماى آنتیک و قدیمى بدهید تا هم از درخشش و جلاى زیاد آنها اندکى کاسته شود و هم نفیس تر به نظر برسند کافى است آنها را با رنگ سیاه یا قهوه اى تیره رقیق رنگ شو کنید.
یکى دیگر از تکنیک هایى که موجب قدیمى به نظر رسیدن این وسایل مى شود ایجاد خراش هایى روى سطح ورق کارى شده است به طورى که نتیجه فرسایش سطح فلزى طى چندین سال به نظر برسند. براى این منظور ابتدا سطح وسیله مورد نظر را با یک لایه رنگ اخرایى مى پوشانیم که نزدیک به رنگ زنگ زدگى و اکسیده شدن فلزات باشد. در این صورت به نظر مى رسد این وسیله در نقاطى که فرسوده شده است با از میان رفتن روکش آب طلا یا نقره آن دچار زنگ زدگى و اکسیداسیون شده است. هنگام اجراى این تکنیک باید توجه داشته باشید که زیر رنگ را متناسب با رنگ اکسید فلز مربوطه انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر شیئى را با ورق نقره مى پوشانید توجه داشته باشید که زیر رنگ را دودى یا سیاه انتخاب کنید زیرا زنگار نقره به رنگ سیاه و دودى است و یا هنگام به کار بردن ورق مس زیر رنگ را سبز آبى یا همان آبى فیروزه اى در نظر بگیرید که به رنگ زنگار مس است. براى پوشش دادن یک شىء با ورق طلا ابتدا آن را خوب تمیز کنید تا از هرگونه گرد و غبار پاک شود. سپس یک لایه رنگ اخرایى که همان زنگ آهن است و در فروشگاه هاى رنگ فروشى اغلب به این نام شناخته مى شود روى سطح کار بزنید. رنگ اخرایى را ممکن است از میان رنگ هاى روغنى ساختمانى انتخاب کنید یا از رنگ هاى آکریلیک براى این منظور سود ببرید. براى روکش کردن سطح شىء با ورق طلا یا سایر ورق هاى فلزى باید از چسبى مخصوص که از رنگ فروشى ها قابل تهیه است استفاده کنید. اما چنانچه از رنگ روغنى ساختمانى بهره مى گیرید به جاى استفاده از چسب مى توانید پس از زدن رنگ زیر کار کمى صبر کنید تا رنگ اندکى خشک و چسبناک شود یا به اصطلاح نوچ شود. در این زمان مى توانید ورق طلا را بدون استفاده از چسب مخصوصى روى سطح کار بچسبانید. در واقع ورق روى سطح چسبناک رنگ خواهد چسبید.
هنگام کار با ورق ها به دلیل نازکى و سبک بودن آنها بهتر است از دستکش نخى استفاده کنید تا ورق ها به دست شما نچسبد. به اندازه لازم براى پوشش سطح مورد نظرتان با قیچى از ورق طلا بریده و جدا کنید. اگر از رنگ آکریلیک براى زیر رنگ استفاده کرده اید صبر کنید تا کاملاً خشک شود. سپس یک لایه چسب مخصوص ورق طلا را با قلم مو روى سطح کار بزنید و حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا آب موجود در چسب تبخیر شده و چسب اندکى خشک و نوچ شود.
حالا ورق را که قبلاً بریده و حدوداً اندازه کرده اید روى آن قرار داده و با یک قلم موى بسیار نرم که با کمى آب مرطوب کرده اید یا یک قطعه پنبه مرطوب به آرامى روى ورق ضربه بزنید تا کاملاً روى کار بچسبد و در خلل و فرج سطح شىء فرو رفته کاملاً آن را پوشش دهد. اگر از رنگ هاى ساختمانى استفاده مى کنید صبر کنید رنگ نوچ شود و سپس قطعه آماده شده ورق طلا را روى آن قرار داده و همان روش مذکور در بالا را ادامه دهید. در قسمت هایى از سطح شىء که خالى مانده یا ورق بلند شده است مى توانید با زدن کمى چسب قطعات کوچکى از ورق طلا را بچسبانید و از آنجا که ضخامت این ورق ها بسیار کم است ناهموارى روى سطح شىء ایجاد نخواهد شد.
پس از چسباندن ورق حدود یک ساعت صبر کنید تا کاملاً خشک شود. در صورت تمایل با شىء تیزى مانند سیم ظرفشویى در لبه ها و یا قسمت هایى از سطح کار که ممکن است دچار فرسودگى شود خراش هایى ایجاد کنید تا رنگ اخرایى زیر دیده شود. سپس رنگ سیاه یا قهوه اى تیره را بسیار رقیق کنید و با قلم مو لایه اى از این رنگ رقیق شده را روى سطح طلاکارى شده بزنید. در قسمت هاى برجسته تر و یا جاهایى که مایلید درخشش بیشترى داشته باشد با یک قطعه دستمال پارچه اى ضربه هاى آرامى روى آن زده و رنگ را پاک کنید. براى آنتیک نما کردن اشیایى که با ورق طلا پوشانده شده اند به جز رنگ روغنى ساختمانى و رنگ آکریلیک از ماده اى به نام شاپن نیز مى توانید استفاده کنید که به رنگ قهوه اى بسیار تیره است و با تینر رقیق مى شود.
پس از پایان کار و خشک شدن رنگ براى محافظت ورق طلایى که سطح کار را پوشانده است در برابر خراشیدگى هاى بعدى یک یا دو لایه وارنیش یا روغن جلا روى آن بزنید.



آموزش استفاده از ورق طلا

- زراندود کردن چوب با ورق طلا:
فرایند زراندود کردن چوب به صبر زیاد و لطافت کاری بالایی نیاز دارد. نقوش طلایی حاصل، بایستی از حداقل صفحات 25% میلیمتر (0/000Inc) برخوردار باشند. البته با توجه به هزینه‌های بالای این نوع مواد، بهتر آن است که برای آغاز کار از رنگ‌آمیزی برگ‌ها و نقوش برجسته فلزی - که از قیمت پائین‌تری نسبت به چوب برخوردارند - شروع کنید. این کار اعتماد به نفس شما را در انجام کار افزایش می‌دهد.
در این مقاله، به تعمیر مجدد یک مبلمان قدیمی قرن 18 پرداخته‌ایم که متأسفانه به‌علت هجوم کرم‌های چوبخوار تا حدی دچار آسیب‌دیدگی شده است. خوشبختانه هنوز اتصالات مبلمان از کارایی لازم برای تعمیر برخوردارند.
- وسایل و مواد مورد نیاز:
چسب حیوانی، رزین‌های اپوکسی 2 جزئی، وسایل حکاکی چوب، بتونه و کاردک بتونه،‌برس نرم، کاغذ سنباده نرم، گل رس، آمار، چاقوی کند، قلم‌موی نقاشی، سنگ عقیق
1- قاب چوبی را بر روی یک سطح صاف قرار داده و قطعات شکسته شده را به هم بچسبانید به قطعات اجازه خشک شدن بدهید.
2- نواحی که بر اثرگم شدن قطعات خالی مانده‌اند را توسط رزین اپوکسی دوجزئی پر کنید. این ماده زمینه‌ای علاوه بر مقاومت بالا از خاصیت انعطاف‌پذیری و چکش‌پذیری بالایی نیز برخوردار می‌باشد. از سوی دیگر این ماده شیمیایی از قابلیت چسبندگی بالایی نیز برخوردار است.
3- پس از خشک شدن چسب اپوکسی با استفاده از ابزار حکاکی چوب به طرح ادامه نقوش جدا شده بر روی آن بپردازید.
4- کمی بتونه مخصوص را گرم کنید تا به غلظتی معادل دو برابر کرم‌های پوست بدهد. سپس با استفاده از یک برس نرم به پرداخت سطحی قطعه با بتونه اقدام کنید. این عمل را تا رسیدن به یک ضخامت مطلوب ادامه داده و سپس اجازه دهید تا بتونه کاملاً خشک شود.
5- با استفاده از وسایل حکاکی به کنده‌کاری نقوش بر روی بتونه بپردازید. به یاد داشته باشید که در اغلب موارد، این بتونه است که زراندود می‌شود نه چوب. به همین خاطر در‌مورد برخی از آینه‌های پیچیده و نقش‌داد نقوش چوب در باریکه‌های کناری مخصوص جایگذاری دیده نمی‌شود.
6- بتونه شکل داده شده را با استفاده از یک سنباده نرم، سایش دهید. هدف از این کار، حذف هرگونه برجستگی از سطح کار و ایجاد سطحی صاف و لطیف است.
7- با استفاده از قلم‌مو، یک لایه از رنگ خاک رس را بر روی سطح کار ایجاد کنید. این کار باعث ایجاد پس‌زمینه‌ای هماهنگ با پس‌زمینه قرمزرنگ قسمت پشتی آینه می‌شود. در ادامه مجدداً با استفاده از یک سنباده نرم به صاف کردن سطح رنگ خورده اقدام کنید.
8- حال یک لایه ورق طلایی مخصوص این کار را بر روی یک کف‌پوش مناسب قرار داده و لایه محافظ پشت آن را جدا کنید. به عدم کثیف شدن لایه درخشنده ورق توجه کنید.
9- ورق طلایی را به تعداد قطعات مورد نیاز خود برش بزنید. برای این کار از یک چاقوی کند و پهن استفاده کنید. حال نوبت به اتصال ورق‌ها به سطح کنده‌کاری قاب چوبی مبلمان می‌رسد.
10- حال با استفاده از یک قلم‌موی نازک، یک لایه آهار را بر روی سطح کار ایجاد کنید. به آهارخوری کوچکترین فضاهای موجود در سطح کار نیز توجه کنید. حال سریعاً نسبت به چسباندن قطعات کاغذهای طلایی اقدام کنید.
11- کاغذهای براق مخصوص این کار بسیار سبک و انعطاف‌پذیر هستند. یک راه مناسب برای بلند کردن آنها استفاده از نیروی الکتریسیته ساکن است. یک قلم‌موی پلاستیکی را به مو و پوست خود بمالید تا در آن بار الکتریسیته ساکن ایجاد شود.
12- حال با استفاده ای قلم باردار نسبت به بلند کردن ورق طلایی اقدام کنید.
13- برگه طلایی را روی نواحی آهار خورده قرار دهید. وجود آهار باعث چسبیده شدن ورق و نمایان شدن برجستگی‌های موجود در سطح کار می‌شود. این کار را تا زمان پوشش تمامی نقاط خالی ادامه دهید.
14- پس از پوشش یک ناحیه از کار، با استفاده از یک برس نرم بزرگ، به غبارزدایی سطح کار مشغول شوید. این امر باعث زدوده شدن کاغذها و قطعات اضافی موجود در سطح کار می‌شود. حال پس از تمیز شدن سطح، نقاط اندود شده را شناسایی و نسبت به پوشش آنها با کاغذهای رنگی اقدام کنید.
15- حال پس از پایان کار با استفاده از ی سنگ عقیق به جلا دادن سطح کار اقدام کنید. این کار باعث ایجاد یک نوع رنگ و جلای خاص در سطح کار می‌شود. در حین این کار توجه کنید که با اعمال فشار زیاد باعث کنده شدن لایه‌های شفاف و طلایی از سطح کار نشوید

تکنیک پتینه با ورق طلا، نقره، مس و قلع
تعریف : از این روش پتینه کاری در محصولات سفالی، گچی، شیشه ای و چوب می توان استفاده نمود که بنا بر سلیقه، تمامی سطح کار یا فقط قسمتی از کار به وسیله ورق طلا پوشانده می شود.
مواد لازم :
ورق طلا، چسب مایع یا چسب چوب
نحوه اجرا :
در شروع کار، ابتدا اثر را با چسب مایع چوب رقیق آغشته می کنیم و یک لایه چسب می زنیم. سپس یک لایه نازک از ورق طلا یا ( رنگ های دیگر ) را روی سطح کار به طور آهسته قرار داده و به سمت کار هدایت می کنیم ( منظور این است که هدایت ورق، سمت خودمان نباشد ). سپس به وسیله دست یا پنبه به طور آهسته و نرم به ورق فشار وارد می کنیم تا ورق ما چسبندگی لازم را پیدا کرده و به کار بچسبد. توجه داشته باشید که بنابر سلیقه می توان از ورق طلا به صورت مسطح و صاف و یا چروک داده شده استفاده کرد. حال در این بخش می خواهیم به نحوه پتینه کاری ورق طلا یا ورق های رنگی دیگر بپردازیم.
انواع روش پتینه ورق طلا یا ورقه های رنگی مشابه
مواد لازم :
ورق طلا، رنگ قهوه ای، ضد زنگ اخرایی، رنگ خاکستری، مشکی، آبی، مسی، بنفش ( به عنوان زیر رنگ )، لاک الکل، رنگ روغنی سفید یا رنگ اکرولیک سفید، پنبه، دستمال شاپان، رنگ قهوه ای تیره
الف : روش اول
ابتدا به عنوان زیر رنگ، از ضد زنگ اخرایی استفاده کرده و سپس ورق طلا را به سطح کار می چسبانیم و اجازه می دهیم تا کار خشک شود. پس از خشک شدن، نقاط و سطوحی از ورق استفاده شده را به دلخواه پاک کرده تا زیر رنگ ما نمایان و مشخص شود.
ب : روش دوم
در صورتی که هدفمان ورق نقره باشد، در این روش از زیر رنگ خاکستری تیره یا روشن استفاده می شود. پس از رنگ آمیزی سطح اثر، ورق دلخواه را روی کار می چسبانیم.
توجه : رنگ خاکستری ترکیبی از زرد، آبی و قرمز می باشد.
ج : روش سوم
در صورتی که هدفمان پتینه مسی باشد :
ابتدا از زیر رنگ مشکی یا آبی یا مسی و یا بنفش استفاده کرده و در نهایت ورق مسی را روی سطح کار می کشیم و به نحوی که قبلاً گفته شد، آن را روی کار می چسبانیم.
نکته : به یاد داشته باشیم که در تمامی روش های گفته شده در این تکنیک، مرحله نهایی، زدن الکل به سطح کار و پوشاندن آن با این ماده می باشد که باعث شفافیت و براق تر شدن ورق طلا می شود.

چگونگی کهنه کاری سطح ورق طلا
الف : روش اول
پس از انجام مراحل اجرای تکنیک با ورق طلا، در صورتی که مایل هستیم کار ما کهنه به نظر آید، ابتدا سطح کار را که کاملاً خشک شده، تمیز می کنیم و با استفاده از پنبه، مقداری رنگ روغنی یا اکرولیک سفید به سطح کار اضافه کرده و آن را با رنگ می پوشانیم و پس از خشک شدن به وسیله پنبه، مقداری از رنگ ها را بلافاصله پاک می کنیم.
آنتیک کاری روی ورقه طلا
الف : روش اول
پس از انجام مراحل چسباندن ورق طلا و پس از خشک شدن کار و تمیز نمودن آن، مقداری رنگ قهوه ای تیره را به تمامی سطح کار کشیده و بلافاصله آن را با پنبه یا دستمال پاک می کنیم.
ب : روش دوم
در این روش مانند روش اول کار می کنیم با این تفاوت که این بار به جای رنگ قهوه ای، از رنگ سیاه یا خاکستری استفاده خواهیم کرد.
کهنه کاری روی ورق طلا

با لایه نازکى از فلزات یکى از قدیمى ترین هنرها است که سابقه آن به هزاران سال پیش بازمى گردد. آثار آب کارى شده و طلاکارى قدیمى گرچه ساده هستند اما آثارى کاملاً حرفه اى هستند. آب کارى وسایل با فلزات در خانه نیاز به وسایل و ابزار مخصوص دارد و اگر غیرممکن نباشد دست کم بسیار دشوار است. اما پوشش دادن وسایل گوناگون از هر جنسى با ورق هاى فلزات بسیار آسان است و شما مى توانید به راحتى انواع قاب، مجسمه و یا ظروف مختلف را با این ورق ها پوشش دهید. اگر قصد داشته باشید به این وسایل که با ورق طلا، نقره یا مس پوشش داده اید نماى آنتیک و قدیمى بدهید تا هم از درخشش و جلاى زیاد آنها اندکى کاسته شود و هم نفیس تر به نظر برسند کافى است آنها را با رنگ سیاه یا قهوه اى تیره رقیق رنگ شو کنید.
یکى دیگر از تکنیک هایى که موجب قدیمى به نظر رسیدن این وسایل مى شود ایجاد خراش هایى روى سطح ورق کارى شده است به طورى که نتیجه فرسایش سطح فلزى طى چندین سال به نظر برسند. براى این منظور ابتدا سطح وسیله مورد نظر را با یک لایه رنگ اخرایى مى پوشانیم که نزدیک به رنگ زنگ زدگى و اکسیده شدن فلزات باشد. در این صورت به نظر مى رسد این وسیله در نقاطى که فرسوده شده است با از میان رفتن روکش آب طلا یا نقره آن دچار زنگ زدگى و اکسیداسیون شده است. هنگام اجراى این تکنیک باید توجه داشته باشید که زیر رنگ را متناسب با رنگ اکسید فلز مربوطه انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر شیئى را با ورق نقره مى پوشانید توجه داشته باشید که زیر رنگ را دودى یا سیاه انتخاب کنید زیرا زنگار نقره به رنگ سیاه و دودى است و یا هنگام به کار بردن ورق مس زیر رنگ را سبز آبى یا همان آبى فیروزه اى در نظر بگیرید که به رنگ زنگار مس است. براى پوشش دادن یک شىء با ورق طلا ابتدا آن را خوب تمیز کنید تا از هرگونه گرد و غبار پاک شود. سپس یک لایه رنگ اخرایى که همان زنگ آهن است و در فروشگاه هاى رنگ فروشى اغلب به این نام شناخته مى شود روى سطح کار بزنید. رنگ اخرایى را ممکن است از میان رنگ هاى روغنى ساختمانى انتخاب کنید یا از رنگ هاى آکریلیک براى این منظور سود ببرید. براى روکش کردن سطح شىء با ورق طلا یا سایر ورق هاى فلزى باید از چسبى مخصوص که از رنگ فروشى ها قابل تهیه است استفاده کنید. اما چنانچه از رنگ روغنى ساختمانى بهره مى گیرید به جاى استفاده از چسب مى توانید پس از زدن رنگ زیر کار کمى صبر کنید تا رنگ اندکى خشک و چسبناک شود یا به اصطلاح نوچ شود. در این زمان مى توانید ورق طلا را بدون استفاده از چسب مخصوصى روى سطح کار بچسبانید. در واقع ورق روى سطح چسبناک رنگ خواهد چسبید.
هنگام کار با ورق ها به دلیل نازکى و سبک بودن آنها بهتر است از دستکش نخى استفاده کنید تا ورق ها به دست شما نچسبد. به اندازه لازم براى پوشش سطح مورد نظرتان با قیچى از ورق طلا بریده و جدا کنید. اگر از رنگ آکریلیک براى زیر رنگ استفاده کرده اید صبر کنید تا کاملاً خشک شود. سپس یک لایه چسب مخصوص ورق طلا را با قلم مو روى سطح کار بزنید و حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا آب موجود در چسب تبخیر شده و چسب اندکى خشک و نوچ شود.
حالا ورق را که قبلاً بریده و حدوداً اندازه کرده اید روى آن قرار داده و با یک قلم موى بسیار نرم که با کمى آب مرطوب کرده اید یا یک قطعه پنبه مرطوب به آرامى روى ورق ضربه بزنید تا کاملاً روى کار بچسبد و در خلل و فرج سطح شىء فرو رفته کاملاً آن را پوشش دهد. اگر از رنگ هاى ساختمانى استفاده مى کنید صبر کنید رنگ نوچ شود و سپس قطعه آماده شده ورق طلا را روى آن قرار داده و همان روش مذکور در بالا را ادامه دهید. در قسمت هایى از سطح شىء که خالى مانده یا ورق بلند شده است مى توانید با زدن کمى چسب قطعات کوچکى از ورق طلا را بچسبانید و از آنجا که ضخامت این ورق ها بسیار کم است ناهموارى روى سطح شىء ایجاد نخواهد شد.
پس از چسباندن ورق حدود یک ساعت صبر کنید تا کاملاً خشک شود. در صورت تمایل با شىء تیزى مانند سیم ظرفشویى در لبه ها و یا قسمت هایى از سطح کار که ممکن است دچار فرسودگى شود خراش هایى ایجاد کنید تا رنگ اخرایى زیر دیده شود. سپس رنگ سیاه یا قهوه اى تیره را بسیار رقیق کنید و با قلم مو لایه اى از این رنگ رقیق شده را روى سطح طلاکارى شده بزنید. در قسمت هاى برجسته تر و یا جاهایى که مایلید درخشش بیشترى داشته باشد با یک قطعه دستمال پارچه اى ضربه هاى آرامى روى آن زده و رنگ را پاک کنید. براى آنتیک نما کردن اشیایى که با ورق طلا پوشانده شده اند به جز رنگ روغنى ساختمانى و رنگ آکریلیک از ماده اى به نام شاپن نیز مى توانید استفاده کنید که به رنگ قهوه اى بسیار تیره است و با تینر رقیق مى شود.
پس از پایان کار و خشک شدن رنگ براى محافظت ورق طلایى که سطح کار را پوشانده است در برابر خراشیدگى هاى بعدى یک یا دو لایه وارنیش یا روغن جلا روى آن بزنید.
منبع:ساغررنگ
 

Similar threads

بالا